Link: Perito Moreno glaziarraren apurketa, bideoa.
Trenean denetarik saltzen ahalegindu zaizkit: haurrendako ipuinak, hilabete batetan inglesa ikasteko metodoak, hortzetako zepilloak, boligrafoak, metxeroak, alfajoreak, goxokiak... Saltzaileak Villa Miseria izeneko auzo pobreetan bizi dira, eta aldez aurretik ikasitako hamar esaldiak mekanikoki errepikatzen dizkigute, marketing kaskarrena erabiliz. Lehendabizi, ez dutela ezer saldu nahi esaten dute eta hamargarren esaldira iritsita, egundoko eskaintza egiten digute: hiru koaderno baten prezioan. Bidaiariek buruak makurtu edota lehioaldera jiratzen dituzte, saltzaileen begiekin talka ez egiteko, eta, ondorioz, erosteko konpromezurik ez hartzeko. Nire harridurarako, bagoietan beti purtzileriaren bat edo beste saltzea lortzen dute.
Link: Villa Miseriak, gaztelaniaz
Deigarria da saltzaileen arteko elkartasuna. Bagoien artean patxadaz itxaroten dituzte euren turnoak, bagoien arteko hutsunetan zain. Bata bestearekin topo egiten dutenean, elkartasun keinuak, zapladak bizkarrean eta irrifarrak trukatzen dizkiote elkarri.
Pobreen arteko elkartasuna fenomeno interesgarria da. Iluntzen duenenan kartoi biltzaileak Buenos Aireseko auzo pobreetatik hiriaren bihotzera datoz. Norbera denboraren poderioz bere eginiko lan-eremuan kokatzen da. Esistitzen ez direla ematen du, arima erratiak dirudite. Beren kasara egiten dute lan, isil-isilik, hiritarrak bulegoetatik burumakur etxeratzen diren bitartean. Kartoi bila familia osoa ibiltzen da, eta euren bizikarroekin beste familia ezagun batena ikusten dutelarik garrasi betean hasten dira agurtzen, adeitasunez, Buenos Aireseko hondarreko orduen isiltasuna hautsiz.
Perito Morenok esana: 'Lana eta eskola dauden lekuan kartzelak ixten dituzte'. Villeroak dira hein handi batetan espetxeetako bezero nagusiak, edo, beste era batetan esanda, Cumbia Villeroa da espetxeetan gehien entzuten den musika mota.
La Platarako bidean Villa Miseria batzuk ikusteko modua izan dut. Adreilu, xafla eta egurrezko auzoak dira treneko lehiatilatik ikusten ditudanak, urbanizatu gabeak gehienak, lokatsezko zoluen gainean inprobisatuak.
Link: Rap Villero, Argentinako telebistan, bideoa
Etxetxoak behi, zaldi, zakur, zuhaitz eta futbol piloten artean altxatzen dira, eta bidezidorretan mugimendu handia somatzen da. Uda amaitzen ari da Buenos Airesen, eta ez dut pentsatu ere egin nahi ze nolako negu gorriak pasatuko dituzten hantxe.
Villeroak aparteko gizarte batetan bizi dira. Ez dute kotizatzen, eta ez dute Estatutik zerbitzurik jasotzen. Buenos Aireseko hiribarnea nahiko segurua iruditzen zait niri, izkina bakoitzean polizia bat dagoelako, besteak beste . Villeroek, berriz, polizia faltan daudela diote, eta villetara doazen polizia bakanak ustelak direla, ustel bezain erasokorrak.
Ni bezalako turista bat oso helburu erraza da hirigunetik kanpo, horixe aldiro errepikatzen didatena, eta paranoiak jota nago. Nik ez dakit zer pentsatu, ez dakit egia izanen den edota aurreritzia, baina badaezpada segurtasuna aukeratu dut.
Beltzaranok, halarik ere, bidaiatzeko orduan pribilejiatuak gara. Nolabait esateko, ez gara deigarriak. Buenos Airesen nagoenetik bospasei aldiz karrika baten kokapenaz galdezka etorri zaizkit. Argentinar itxura dut, badajoztar itxura izan dezakedan bezala, marrokiarra, limeñoa, mexikarra. Abantaila handia ezbairik gabe, ahoa zabaltzen ez badut bederen.
Etxera doazen hiritar eta kartoi bila dabiltzan villeroen artean amildegi sakona dago. Buenos Aireseko biztanleen laurdena villetan bizi dela irakurri dut gaur Clarin egunkariko estatistika batetan. Nik, noski, beste hiru laurdenekin hitzegiteko modua izan dut, eta gehienak topikoekin jardun zaizkit, 'besteaz' ezer gutxi dakitela erakutsiz: haurrak kontrolik gabe munduratzen dituztela, ez dutela lan egiten, Estatuari esker bizi nahi dutela, piketeroekin protestan ibiltzen direla etengabe...
Ceciliak, ostatuan ezagutu dudan jatorri italiarreko neska beltzaranak aipatu didanez, krisia lehertu zenean buenosairestar asko zur eta lur gelditu ziren, ez baitzuten pobrezia horren berririk. Errealitate horrekiko isolaturik bizi zirela, itsuturik, burbuila batetan, aitortu dit Ceciliak.
Link: Cartoneroak, testua, gaztelaniaz.
Perito Morenoren museoan aspertu arte ibili naiz Juan peruarra eta Ignacio kanariarrarekin. Perito Morenok txikitan Buenos Aireseko auzo batetan hartutako lehenengo harrietatik hasi eta animali disekatuen bilduma amaigaberaino.
Link: Museo de la Plata, webgunea, gaztelaniaz.
Tenedor Libre batetan jan dugu, lehertu arte jan dezakezun jatetxe horietariko batetan. Juanekin nazkatzen hasia nintzen, baina korearren esku dagoen jatetxe honetan elkarrekin bazkaldu eta gero, berataz aldentzeko erabakia hartu dut.
